,,Orzeł, Pogoń i archanioł. Trudna droga do wolnej Polski” – pod takim tytułem odbyła się 26 października w Poturzynie Konferencja Historyczna poświęcona wydarzeniom związanym ze 160 rocznicą wybuchu Powstania Styczniowego i tragicznym losem Polaków pod zaborami, ich bohaterska postawą i determinacją w odzyskaniu Niepodległości. Na Konferencję oprócz licznie przybyłych słuchaczy, organizatorów: Wójta Gminy Telatyn pana Dariusza Kozłowskiego i Dyrektor Biblioteki Publicznej Gminy Telatyn pani Alicji Górnik przyjechali również zaproszeni goście: ks. Jerzy Rzeszowski – proboszcz parafii Nowosiółki, pani Katarzyna Gucz – Urzędujący Członek Zarządu Powiatu Tomaszowskiego, pani Małgorzata Bryk – Sekretarz Gminy Telatyn, społeczność Szkoły Podstawowej w Telatynie na czele z Dyrektor panią Małgorzatą Śliczniuk – Loda, druh Henryk Szaruga – opiekun 19 DH Modrzewie, Koła Gospodyń Wiejskich Gminy Telatyn wraz z Przewodniczącą panią Agnieszką Fronc, Seniorzy wraz z Przewodniczącą panią Haliną Szczerbińską.
Po części oficjalnej i powitaniu uczestników rozpoczęła się część historyczna. Jako pierwszy z prelekcją wystąpił prof. nadzw. dr hab. Andrzej Olejko – wybitny historyk, wykładowca Uniwersytetu Rzeszowskiego, który specjalizuje się w historii wojennej i lotnictwie, autor licznych publikacji, artykułów i referatów o tematyce historycznej i militarnej. Pan profesor przybliżył uczestnikom osobę Marcina Borelowskiego ps. Lelewel – dowódcy oddziałów partyzanckich i naczelnika wojennego województw lubelskiego i podlaskiego. Kolejny prelegent pan Jacek Rogala z Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie, który przygotował wykład pt. ,,Kobiety wolności – udział kobiet w Powstaniu Styczniowym”. Część historyczną zakończyła prelekcja pana Mateusza Haberka z Muzeum Narodowego w Lublinie, który nie tylko opowiedział o Powstaniu Styczniowym i jego przebiegu na Lubelszczyźnie ale również o swojej pasji historycznej.
Wystawę historyczną z pięknymi eksponatami dotyczącymi czasów Powstania Styczniowego przygotowało Stowarzyszenie Moje Nowosiółki. Można było zobaczyć umundurowanie, broń i różnego rodzaju rekwizyty. Uczestnicy mogli również zapoznać się z wystawa poświęconą wydarzeniom styczniowym z 1863/64 roku oraz zapoznać się z obrazami będącymi odzwierciedleniem dzieł Artura Grottgera polskiego malarza, ilustratora i rysownika, autor cyklu „kartonów” o Powstaniu Styczniowym. Obejrzeć można było cykl dzieł tworzących ,,Lithuanię” i ,,Polonię”.
Podczas konferencji wręczone zostały również nagrody w Konkursie Plastycznym dla dzieci i młodzieży pt. ,,Bohaterowie Powstania Styczniowego”. Nagrody przyznano w dwóch kategoriach wiekowych: Klasy I-IV – I miejsce: Zofia Czaus, II miejsce: Emilia Jaśkiewicz, III miejsce: Karol Brzyski, Klasy V-VIII – I miejsce: Julia Procnal, II miejsce: Michał Dziedzic, III miejsce: Filip Beń. Nagrody otrzymali również seniorzy, którzy wzięli udział w Konkursie Poetyckim pt. ,,Oni wciąż ku wolności zmierzali…‘‘. Nagrodzone zostały panie: I miejsce – pani Teresa Baran, II miejsce – pani Jadwiga Malec, III miejsce – pani Alina Matwiejszyn. W przerwie odbył się również Konkurs Kulinarny pt. ,, W kuchni i na stole w XIX wiecznej Polsce“, w którym panie przygotowywały danie konkursowe na słodko lub słono. Ostatecznie, po degustacji i wnikliwej ocenie Komisja w składzie: pani Katarzyna Gucz, pan Jacek Rogala, pan Mateusz Haberek i pan Dariusz Kozłowski nagrodziła następujące Koła Gospodyń: I miejsce – KGW w Łykoszynie ( Gołąbki z kaszą i mięsem), II miejsce – KGW Telatyn I (Kluski ziemniaczane ,,Szwaby“) i III miejsce – KGW Wasylów (Kokosanki miodowe). Laureaci otrzymali pamiątkowe dyplomy i nagrody.
Konferencja zakończyła się występem Zespołu śpiewaczego ,,Lawenda“, który zaśpiewał wiązankę pieśni patriotycznych.
Dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Powstanie Styczniowe 1863-1864”
Nazwa własna zadania: ,,Powstanie Styczniowe polskich serc zryw ku Niepodległości”.
