Upamiętniono pomordowanych w Poturzynie

1 kwietnia br przy pomniku ku czci pomordowanych w Poturzynie odbyły się uroczystości upamiętniające 75-tą rocznicę mordów jakich dokonali na mieszkańcach Poturzyna i okolicznych miejscowości ukraińscy nacjonaliści z pod znaku OUN –UPA. Jak podaje historia, antypolskie nastawienie względem Polaków nasiliło się z chwilą wybuchu II wojny światowej. Historia podaje, że nawet w Poturzynie w listopadzie 1939 roku koło szkoły, Ukraińcy zorganizowali wiec połączony z defiladą, przejazdem banderii i manifestacją przeciwko Polakom. Z biegiem czasu, antypolskie i wrogie nastawienie względem Polaków nasilało się. Od jesieni 1943 roku coraz częściej odnotowywano napady na ludność polską, która potwierdzała przepowiednie o nadchodzącej fali okrutnej zbrodni na Polakach idącej z Wołynia. Ewakuację ludności zarówno z Poturzyna jak i sąsiednich Nowosiółek zarządzono na dzień 17 marca 1944 r. Po uzyskaniu takiej informacji Polacy w pośpiechu zostawiali swe domostwa oraz dobytek całego życia i uciekali w zachodnie rejony powiatu. Z wielu jednak przyczyn losowych czy też zdrowotnych, wielu Polaków musiało pozostać w swych domach. Większość z nich spotkał okrutny los. O świcie, 1 kwietnia 1944 pododdziały ukraińskich nacjonalistów, ubranych w mundury niemieckie, SS Galizien oraz policji ukraińskiej otoczyły Poturzyn. W bestialski sposób wymordowano napotkanych Polaków – zabijano ich siekierami, żywcem wrzucano do studni i ognia, domostwa niszczono i palono. W ten sposób zginęli nie tylko mieszkańcy Poturzyna ale również wielu Polaków, którzy uciekli tu wcześniej z innych wsi przed rzezią. Z relacji nieżyjącej już Łucji Radwańskiej, mieszkanki Poturzyna wynika, że na miejscu pomnika przy którym odbywają się uroczystości stała studnia wypełniona pomordowanymi ludźmi i krwią.

 

Uroczystość w Poturzynie, której organizatorem był Wójt Gminy Telatyn pan Dariusz Kozłowski, Szkoła Podstawowa w Poturzynie oraz mieszkańcy Poturzyna rozpoczęła się krótką częścią artystyczną przygotowaną przez uczniów klasy VII: Martynę Rybak, Dorotę Lepionkę, Emilię Gala, Różę Liga i Jakuba Benia. Wykonali oni: wiersz Cypriana Kamila Norwida ,,Moja Piosnka”, piosenkę ,,Taki kraj”, wiersz ,,Kwiaty polskie” Juliana Tuwima oraz piosenkę ,,Mówię o Tobie dobrze”. Wiersz okolicznościowy pt. ,,Wspomnienie” napisała również pani Winczysława Bartecka – lokalna regionalistka i poetka. Uroczystą Mszą Św. w intencji pomordowanych odprawił i Słowo Boże wygłosił proboszcz parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Nowosiółkach, ks. Jerzy Rzeszowski a oprawę muzyczną uroczystości przygotował Chór parafialny działający pod opieką pani Anny Sienkiel.

 

W uroczystości udział wzięli: Pani Anna Romanowicz – Łagowska – dyrektor Biura Poselskiego posła na Sejm RP pana Tomasza Zielińskiego, pan Dariusz Czop – Sekretarz Powiatu Tomaszowskiego, pan Wiesław Cielica – Wiceprzewodniczący Rady Powiatu, delegacje służb mundurowych: bryg. Andrzej Mandziuk – Komendant Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Tomaszowie Lubelskim, mjr Tomasz Suchecki, por. Paweł Wojtaszek i mł. chor. Andrzej Leśko z 2 Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego im. Mjra Henryka Dobrzańskiego ,,Hubal”, chor. SG Tomasz Skreczko z Placówki Straży Granicznej w Chłopiatynie oraz sierż. SG Barbara Batorska z Placówki Straży Granicznej w Dołhobyczowie, Prezes Zarządu Oddziału Gminnego ZOSP RP druh Roman Kurnik i Gminny Komendant ZOSP RP druh Jacek Nowosadowski wraz z jednostkami OSP z terenu Gminy Telatyn, Henryk Szaruga – opiekun 19 DH Modrzewie im. 12 Pułku Ułanów Podolskich w Telatynie wraz z harcerzami, dyrektorzy szkół: Bogdan Tucki i Barbara Wójcik ze Szkoły Podstawowej w Telatynie i pani Stefania Walczykiewicz ze szkoły Podstawowej w Poturzynie, społeczność szkolna oraz mieszkańcy Poturzyna i okolicznych miejscowości. W uroczystości wzięły udział również poczty sztandarowe: 2 Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego im. mjra Henryka Dobrzańskiego „Hubala”, Gimnazjum w Telatynie, Szkoły Podstawowej w Telatynie, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej rejon Telatyn, NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych rejon Ulhówek, OSP Poturzyn, OSP Telatyn, OSP Posadów oraz proporzec w barwach 12 Pułku Ułanów Podolskich 19 Drużyny Harcerskiej Modrzewie.

 

Ceremoniał wojskowy (warta przy mogile – pomniku, salwa honorowa) wykonała kompania 2 Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego im. mjra Henryka Dobrzańskiego „Hubal”, pod dowództwem ppor. Andrzeja Głucha. Apel Pamięci odczytał por. Paweł Wojtaszek. Po wygłoszeniu okolicznościowych przemówień, poszczególne delegacje złożyły wieńce i zapaliły znicze.

 

Cześć ich Pamięci!!!